Thứ sáu, 26/08/2016, 09:06 GMT+7

Nguồn gốc của dòng nhạc 'kén' người hát - Bolero

Ca từ giản dị, giai điệu sâu lắng là những gì người nghe cảm nhận được từ Bolero - thể loại nhạc mà nhiều người cho là "kén chọn" người nghe và cả người hát. Vậy điều đó có đúng không và nguồn gốc của Bolero bắt nguồn từ đâu?

Bolero bắt nguồn từ đâu?

Bolero là điệu nhảy dân tộc của Tây Ban Nha được sáng tạo bởi vũ sư Sebastian Zerezo tại Cádiz vào năm 1780, sau đó phát triển sang khu vực Mỹ Latinh (đặc biệt là Cuba) khoảng 1 thế kỷ sau.

nguon-goc-bolero-nguoinoitieng

Ca sĩ Chế Linh biểu diễn trước 1975

Tại Việt Nam, điệu bolero du nhập vào miền Nam vào khoảng thập niên 1950, lúc đó phong trào tân nhạc Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ. Theo nhạc sĩ Đức Trí, nếu âm nhạc hiện đại gọi nhạc trữ tình là Ballad thì đối với các nước Latin, nhạc trữ tình gọi là Bolero. Nhiều nhạc sĩ bắt đầu sử dụng nhạc điệu phương Tây thay cho nhạc điệu phương Đông truyền thống. Không có tài liệu nào cho biết chính xác bài đầu tiên là bài gì, tuy nhiên một số nơi cho rằng bài Duyên quê của Hoàng Thi Thơ có thể là bài đầu tiên.

Dần dần, nhiều ca khúc miền Nam viết theo điệu bolero lần lượt ra đời. Từ thập niên 1960 đến thập niên 1970 là những năm đỉnh cao của giai điệu này. Lúc đó rộ lên phong trào “Thời trang nhạc tuyển” mà những bài nhạc bolero được được thâu một cách đại trà vào băng cassette hoặc đĩa vinyl. Một số ca khúc tiêu biểu là Những đồi hoa sim (Dzũng Chinh phổ thơ Hữu Loan), Tàu đêm năm cũ, Nửa đêm ngoài phố (Trúc Phương), Thành phố sau lưng (Hàn Châu), Áo em chưa mặc một lần (Hoài Linh), Xuân này con không về (Trịnh Lâm Ngân), Đêm buồn tỉnh lẻ (Bằng Giang – Tú Nhi), Vòng nhẫn cưới, Đêm lang thang, Không giờ rồi (Vinh Sử), Hoa sứ nhà nàng của Hoàng Phương. Cố nhạc sĩ Trúc Phương được xem như là Vua Bolero giai đoạn này.[cần dẫn nguồn]

Theo nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 thì hai thể điệu chính của Nhạc vàng là bolero và slow rock. “Người đầu tiên nghĩ ra bolero là Lam Phương rồi Trúc Phương”, và “Dòng nhạc bolero không hiếm những bài hát kiểu kể chuyện như: Hàn Mặc Tử, Màu tím hoa sim, Lan và Điệp… Bolero của Việt Nam khác bolero của Tây Ban Nha hay Nam Mỹ. Bolero Việt Nam rất chậm. Nam Mỹ, Tây Ban Nha lẹ hơn, gần như rhumba….”

Bolero là thể loại kén người hát?

Nhạc sĩ Y Vũ cho biết, Bolero khi du nhập vào Việt Nam mang nhiều đặc trưng giai điệu của hình thức ca vọng cổ miền Nam. Theo đó, cách hát cũng đòi hỏi kỹ thuật riêng. Một trong những kỹ thuật hát vọng cổ là cách giữ hơi để xuống giọng cho “mượt”. “Câu ca vọng cổ rất dài nên ca sĩ phải biết cách nín hơi để giữ giọng cho từng đó ca từ trong một quãng nhạc. Với Bolero cũng vậy, người hát cần sở hữu một làn hơi dài để tránh ngắt câu nhiều. Không những thế, họ cần biết dàn trải làn hơi một cách điêu luyện theo tiết tấu bài hát để không bị phô khi hát dài”, nhạc sĩ cho biết.

Còn nhạc sĩ Bảo Thu nhận định, do ảnh hưởng của nhạc truyền thống miền Nam nên Bolero không có những tiết tấu trúc trắc hay những cú gằn giọng. Theo ông, hát nhạc Bolero giống như kể một câu chuyện tình, ca sĩ phải vừa nhập tâm vào nội dung bài hát, vừa phải điều khiển kỹ thuật để chuyển tải tốt nhất thông điệp về tình cảm của tác giả. “Ngoài chuyện điều khiển âm lượng to, nhỏ theo giai điệu, ca sĩ cần biết nhả chữ (lơi chữ) đúng điểm nhấn cảm xúc. Ngoài ra, người hát còn phải để ý đến kỹ thuật chuyển giọng giữa giọng ngực và giọng giả thanh. Người hát giỏi là không để khán giả nhận ra đoạn chuyển giọng của mình”, Bảo Thu nói.

Nhạc sĩ Bảo Thu từng đào tạo nhiều ca sĩ hát nhạc Bolero. Ông cho biết kỹ thuật dàn hơi, nhả chữ, chuyển giọng… rất quan trọng khi thể hiện một bài hát.

Người yêu nhạc Bolero cũng không khó để phân biệt giọng hát của mỗi ca sĩ. Thành viên có tên Sutherland chia sẻ trên một diễn đàn yêu nhạc xưa: “Dù sở hữu một giọng hát đẹp rực rỡ và một làn hơi dài đặc trưng, cô Hoàng Oanh không dàn trải hơi tốt như những người khác. Hương Lan là con của cố nghệ sĩ cải lương Hữu Phước nên khả năng điều khiển làn hơi của cô gần như vô địch. Như Quỳnh điều khiển hơi rất lạ, nhiều chữ bị ngắt ra tưởng chừng như sắp đứt hơi, nhưng kỳ thực lại kéo dài vô tận”.

Từ trái qua: ca sĩ Giao Linh, Trang Mỹ Dung, Phương Dung là những ca sỹ nổi tiếng hát về dòng nhạc Bolero

Tuy vậy, Bolero vẫn có nhiều người lựa chọn để hát. Điển hình là có nhiều cuộc thi hát về Nhạc Bolero như: Tình Bolero, Solo cùng Bolero, Thần tượng Boleo… và sắp tới lần đầu tiên trên HOMEtv sẽ diễn ra chương trình “Doanh nhân & Bolero” dành riêng cho doanh nhân.

viber image

Chương trình “Doanh nhân & Bolero” do HOMEtv tổ chức với mục đích tạo một sân chơi cho các doanh nhân đam mê dòng nhạc Bolero, đồng thời mở rộng môi trường giao lưu, giải trí và kết nối cho các doanh nhân và doanh nghiệp.

Thông qua viêc mang tiếng hát gởi gắm đời sống tinh thần, truyền cảm hứng cho cộng đồng doanh nhân thì chương trình mang giá trị nhân văn cao cả khi chương trình sẽ trích một phần quỹ đóng góp vào những hoàn cảnh khó khăn.

*Nội dung được thực hiện bởi hoạt động kinh doanh của Trường Sơn Media theo GPKD